Stel, je hebt de beslissing genomen om te scheiden, of je overweegt om deze stap te zetten. Dan is het ook belangrijk om te weten hoe een echtscheidingsprocedure verloopt. Als je weet wat het stappenplan is, dan zorgt dat voor orde in je hoofd en dat is vaak helpend in een periode die al onrustig genoeg is.
In dit kennisartikel laat ik aan de hand van een tijdlijn zien op welke manier een echtscheidingsprocedure in het algemeen verloopt als jij en je partner ieder een eigen advocaat inschakelen.
Mediation
Een echtscheiding via mediation verloopt anders. Daarover heb ik een apart artikel geschreven.
Kennismaken
Als cliënt maak je eerst kennis met mij als advocaat. We bespreken hoe jij de echtscheiding zou willen regelen. We kijken daarbij bijvoorbeeld naar:
- de kinderen (Waar gaan ze wonen? Hoe ziet de omgang met de andere ouder eruit? Hoe regelen jullie de kinderalimentatie?),
- de eventuele partneralimentatie
- en de verdeling van de gemeenschap van goederen of de afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden.
Brief partner
Vervolgens stuur ik een brief naar je partner, met de mededeling dat jij wilt scheiden en met de uitnodiging om die scheiding in overleg te regelen. Zo kunnen jullie voorkomen dat de rechter de beslissingen neemt. We geven je partner een redelijke termijn om te reageren. Meestal is dit twee weken.
Verzoekschrift indienen
Reageert je partner niet of komen jullie er niet uit hoe jullie de scheiding willen regelen, dan dien ik namens jou een verzoekschrift tot echtscheiding in bij de rechtbank. Ik neem daarbij ook op hoe jij de scheiding wilt regelen. Dit worden ook wel nevenverzoeken genoemd. Het opstellen en indienen van een verzoekschrift duurt vaak minimaal 2 weken.
Betekenen verzoekschrift
Je partner moet ook op de hoogte worden gesteld dat ik namens jou het verzoekschrift tot echtscheiding heb ingediend. Daarom wordt dit verzoekschrift door een deurwaarder aan je partner betekend (officieel overhandigd). Als je partner wil reageren op het verzoekschrift, dan moet hij/zij hiervoor zelf een advocaat inschakelen.
Hoe snel het betekenen van het verzoekschrift verloopt, is afhankelijk van de snelheid van de rechtbank en de deurwaarder. Doorgaans lukt dit binnen een week.
Uitstel verweerschrift
De advocaat van je partner moet binnen zes weken reageren op het verzoekschrift. Meestal is dit te krap. De advocaat van je partner kan dan de rechtbank vragen om een uitstel van 4 weken. Een eerste uitstel wordt altijd gegeven.
Verweerschrift
In het verweerschrift kan je partner aangeven wat hij/zij vindt van jouw verzoeken in het verzoekschrift. Je partner kan zelf ook verzoeken aan de rechtbank doen. Dit worden zelfstandige verzoeken genoemd.
Reactie op nevenverzoeken
Als je partner zelfstandige verzoeken heeft ingediend, mag ik hierop namens jou binnen vier weken reageren. Als deze termijn te krap is, kan ik om een uitstel vragen. Een eerste uitstel van vier weken wordt altijd gegeven.
Zitting
Na verloop van tijd (enkele weken tot maanden) is er een zitting. De rechter stelt vragen aan jou, je partner en de advocaten. Daarnaast krijgen de advocaten vaak nog de kans om wat belangrijke punten extra te benoemen en bespreken.
Uitspraak
Vervolgens doet de rechtbank uitspraak. Dit wordt ook wel een beschikking genoemd. De echtscheiding wordt uitgesproken en de rechter beslist op de verschillende verzoeken die zijn gedaan. Het uitgangspunt is dat dit binnen 4 weken na de zitting gebeurt. In veel zaken duurt dit echter (veel) langer.
Akte van berusting of afwachten beroepstermijn
Jij en je partner kunnen in een zogenoemde akte van berusting aangeven dat jullie niet in hoger beroep gaan tegen de uitspraak van de rechtbank. Gebeurt dit niet door jullie beiden of door een van jullie, dan moet de beroepstermijn (3 maanden) worden afgewacht.
Inschrijving echtscheiding
Na het tekenen van de aktes van berusting of na afloop van de beroepstermijn, zorg ik ervoor dat de echtscheiding wordt ingeschreven in het register van de burgerlijke stand van de gemeente. Dit gebeurt bij de gemeente waar jullie ooit getrouwd zijn. Dit duurt meestal 1-2 weken. Na de inschrijving zijn jullie definitief gescheiden.
Overleg tussen de advocaten
Ik zal altijd blijven proberen om de echtscheiding in onderling overleg te regelen. Ook als er bijvoorbeeld een andere advocaat in beeld is, of als er een verweerschrift is ingediend. Dat is verplicht volgens de Gedragsregels Advocatuur, maar het is ook in jouw belang. Het is immers vaak prettiger (en goedkoper!) om zelf afspraken te maken over de gevolgen van de scheiding, dan dat de rechter de knoop moet doorhakken.
Als het lukt om afspraken te maken over de gevolgen van de echtscheiding, worden die afspraken vastgelegd in een echtscheidingsconvenant (overeenkomst) en - als er kinderen zijn - een ouderschapsplan. Die stukken worden vervolgens opgestuurd naar de rechtbank, zodat de rechtbank op basis van de gemaakte afspraken een uitspraak kan doen. Alle stappen die dan nog zouden volgen tot de uitspraak van de rechtbank, kunnen worden overgeslagen. Stel bijvoorbeeld dat er al een verweerschrift is ingediend en jij en je partner komen tot afspraken, dan kan de zitting worden overgeslagen en kan de rechtbank direct uitspraak doen.
Wat doe je in de tussentijd?
Alles wat de rechtbank bepaalt in de uitspraak, geldt in principe pas vanaf het moment van die uitspraak. De vraag is: wat doe je dan in de tussentijd? Wie blijft er bijvoorbeeld tijdelijk in de eigen woning of hoe regelen jullie voorlopig de financiën? Hierover kunnen jullie in onderling overleg afspraken maken. Als dat niet lukt, is het mogelijk om voorlopige voorzieningen aan te vragen bij de rechtbank. Wat dat inhoudt, kan je lezen in dit kennisartikel.